Dự thảo quy định mới về chính tả tiếng Việt trong các sách giáo khoa đang là tiêu điểm thu hút được nhiều sự chú ý từ phía cộng đồng. Theo đó, những quy định về thanh dấu thanh, cách viết “i” hay “y” và cách đặt tên riêng nước ngoài cũng sẽ có những thay đổi nhất định.


QUY ĐỊNH VỀ THANH

Dự thảo đã thống nhất viết âm “i” (y)  bằng chữ “i” sau các phụ âm h, k, l, m, s, t trong những âm tiết không có phụ âm cuối. Ví dụ: hi sinh (không viết hy sinh), bác sĩ (không viết bác sỹ),…

Vị trí đặt thanh:  Dự thảo quy định đặt dấu thanh vào âm chính, điều này phù hợp kết quả phân tích ngôn ngữ học: Trong tiếng  Việt, thanh điệu bao giờ cũng rơi vào âm chính.
Trường hợp âm chính được thể hiện bằng một chữ cái, dấu thanh được đặt trên hoặc dưới chữ cái đó, ví dụ: Nhà, vịt, hoà (trong tiếng “hoà”, dấu thanh đặt trên âm “a” vì đó là âm chính, “o” chỉ là âm đệm.

Đối với các kí hiệu ia, ua, ưa, dấu thanh đặt trên hoặc dưới chữ cái thứ nhất. Ví dụ: bìa, lụa, lửa,...; Đối với các kí hiệu iê, yê, uô, ươ, dấu thanh đặt trên hoặc dưới chữ cái thứ hai. Ví dụ: biển, thuyền, nhuộm, được,...

VIẾT TÊN RIÊNG NHƯ THẾ NÀO


Theo như nhận định của Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết (tinmoi.vn) – Tổng chủ biên chương trình giáo dục phổ thông mới – điểm lớn nhất trong quy định mới về chuẩn chính tả chính là thay đổi cách viết về tên người, tên địa lý và thuật ngữ nước ngoài.

Đối với tên người, tên địa lý tiếng Việt và các ngôn ngữ đơn tiết sẽ viết hoa chữ cái đầu của mỗi âm tiết tạo thành tên. Ví dụ: Trần Hưng Đạo, Trần Quốc Tuấn…

Đối với tên người, tên địa lý trong các ngôn ngữ đa tiết, viết hoa chữ cái đầu của mỗi bộ phận tạo thành tên; nếu bộ phận đó gồm nhiều âm tiết thì dùng gạch nối để nối các âm tiết. Ví dụ: Y Bih A-lê-ô, Y Blok Ê-ban, Sê-rê-pôk, E-a Đrăng…

Đối với tên người, tên địa lý được cấu tạo bằng cách kết hợp danh từ riêng với bộ phận vốn không phải là danh từ riêng (danh từ chung, số từ, từ chỉ phương hướng), tùy trường hợp, được viết theo quy tắc áp dụng cho ngôn ngữ đơn tiết hoặc đa tiết. Ví dụ: Đề Thám, A-ma Thuột, Biển Đông, Hồ Gươm, (huyện) Chợ Mới, (huyện) Krông A-na, (vùng) Nam Trung Bộ...

Dự thảo có quy định riêng nước ngoài đối với SGK ba lớp đầu cấp tiểu học (lớp 1, 2 và 3). SGK các lớp này sử dụng hình thức phiên âm, có gạch nối để nối các âm tiết trong cùng một bộ phận tạo thành tên, ví dụ: Tô-mát Ê-đi-xơn, Mát-xcơ-va, Tô-ky-ô… Ở lớp 4 và lớp 5 cũng sẽ sử dụng hình thức này nhưng để tên Latin ở ngoặc bên cạnh, ví dụ: Tô-mát Ê-đi-xơn (Thomas Edison)...


Những tên người, tên địa lý đã được dịch nghĩa hoặc phiên âm qua âm Hán Việt mà quen dùng như Hắc Hải, Đại Tây Dương, Mỹ, Anh, Bắc Kinh, Đỗ Phủ, Lý Bạch… thì viết như cách viết tên người, tên địa lý tiếng Việt.

Những trường hợp còn lại sẽ có 3 hình thức xử lý: Một là viết nguyên dạng, nếu đó là tên viết bằng chữ Latin, ví dụ: Victor Hugo, Albert Einstein, Paris, New York...Hoặc chuyển tự sang chữ Latin, nếu đó là tên viết bằng các chữ ghi âm không phải chữ Latin, ví dụ: Volga, Moskva, Sankt Peterburg...Trường hợp không chuyển tự được thì viết như cách viết trong tiếng Anh, ví dụ: Tokyo, Fuzhou, Zhejiang, Nile, Cleopatra...

Đối với tên các thiên thể (sử dụng với tư cách thuật ngữ thiên văn học, khoa học trái đất), tên các năm âm lịch, tên các dân tộc, tùy trường hợp, viết theo quy tắc áp dụng cho ngôn ngữ đơn tiết hoặc đa tiết. Ví dụ: Sao Hỏa, Mặt Trời, Trái Đất, Mặt Trăng, Sao Kim; Ất Mùi, Quý Tỵ; (dân tộc) Hà Nhì, (dân tộc) Ba-na...

Đối với những tên riêng còn lại: Viết hoa chữ cái đầu của mỗi từ hoặc cụm từ có tác dụng phân biệt tên riêng đó với những tên riêng khác.

Về thuật ngữ khoa học, trong trường hợp tiếng Việt đã có sẵn thuật ngữ tương ứng với thuật ngữ ngước ngoài hoặc việc dịch thuật ngữ sang tiếng Việt đảm bảo dễ hiểu thì sử dụng thuật ngữ tiếng Việt, ví dụ: Tam giác, tam giác cân, hình bình hành, nhôm, đồng, chì, bạc, vàng,…

Với cách thay đổi như trên sẽ tạo ra những thuận lợi và có thể khó khăn trong cách thể hiện chính tả của học sinh và cả giáo viên vì một bộ phận vẫn còn sử dụng lối viết theo thói quen học đường. Tuy nhiên, những nhà biên soạn hy vọng rằng dự thảo sẽ có hiệu quả vì khó khăn này không quá lớn.

THANH TỊNH (tổng hợp)


Đăng nhận xét

Được tạo bởi Blogger.