"Thương nhân Việt Nam xưa – Vấn đề, nhân
vật và giai thoại" (tác giả Nguyễn Thanh Tuyền) là cuốn sách mới nhất
do Nhà xuất bản Văn hóa – Văn nghệ ấn hành nhân kỷ niệm ngày Doanh nhân Việt
Nam 13/10.
Cuốn sách đề cập đến tầng lớp thương nhân từ
thời lập quốc đến khi đất nước rơi vào tay thực dân Pháp, một khoảng thời gian
khá dài, cả hàng ngàn năm, với biết bao thăng trầm cùng dân tộc. Cuốn sách
THƯƠNG NHÂN VIỆT NAM XƯA - VẤN ĐỀ, NHÂN VẬT VÀ GIAI THOẠI sẽ là món quà quý giá
và hữu dụng, bởi nó đã phác họa được bức tranh chung với những nét chấm phá về
“một số vấn đề xuyên suốt trong tiến trình vận động của tầng lớp thương nhân”
Việt Nam, qua đó “khắc họa phần nào diện mạo của tầng lớp thương nhân” trong từng
giai đoạn lịch sử với những vấn đề cốt yếu trong đời sống xã hội, cũng như câu
chuyện về cuộc đời, sự nghiệp của một số thương nhân tiêu biểu, để hiểu thêm về
nghề, về đời mà họ phải lặn ngụp vươn lên. Cuối cùng, tác giả cũng đã khái quát
tính cách của giới thương nhân xưa - tiền thân của đội ngũ doanh nhân ngày nay
trong lịch sử dân tộc Việt Nam.
Hẳn ai cũng biết, loài người sẽ không thoát
khỏi tình trạng mông muội nếu cứ duy trì nền kinh tế tự cung tự cấp. Thương
nhân là một tầng lớp trung gian, thoát ly sản xuất để làm công việc buôn bán,
thương nhân là một bộ phận cấu thành xã hội, có vai trò hết sức quan trọng
trong việc “phá bung” sự khép kín, “đập vỡ” những bức tường ngăn cách giữa các
địa phương, vùng miền, các lãnh địa phong kiến,... góp phần vào sự thống nhất
quốc gia, tạo điều kiện cho nền sản xuất phát triển, là tác nhân quan trọng cho
sự hội nhập quốc tế của các quốc gia. Việc làm của
họ, có lúc đã góp phần đưa loài người đến gần nhau hơn và trên hết, chính bàn
tay và khối óc của họ đã trở thành động lực thúc đẩy sự đi lên của xã hội loài
người từ trước tới nay. Nhất là trong thời buổi văn minh hiện đại, với khả năng
lan tỏa mạnh mẽ khắp nơi trên thế giới để rồi tiến tới xác lập nền kinh tế chia
sẻ, thì người thương nhân - đúng hơn là doanh nhân càng thể hiện rõ vai trò to
lớn trong đời sống xã hội.
Ở Việt
Nam, hoạt động trao đổi, mua bán đã diễn ra từ rất sớm. Truyền thuyết chỉ ra rằng,
ngay từ buổi đầu dựng nước, đã có những người theo đuổi nghề buôn. Trải hàng
ngàn năm, kể từ sau thời Bắc thuộc, tầng lớp thương nhân Việt Nam không ngừng
vươn lên khẳng định vị trí trong đời sống xã hội, nhiều người đã tạo được dấu ấn
tốt đẹp đối với chính quyền và trong quần chúng nhân dân. Không ít người đã trở
thành tấm gương về đạo đức kinh doanh như chân thực trong sản xuất và mua bán;
lấy chữ tín làm đầu trong lập thân, lập nghiệp; tinh thần yêu nước và độc lập
dân tộc, tinh thần thiện nguyện giúp đỡ người hoạn nạn, khó khăn... Những giá
trị được tạo nên từ tư tưởng và nghĩa cử của không ít thương gia vẫn được xem
là những bài học để đời cho hậu thế. Tuy nhiên, xuất phát từ nhận thức của các
đấng quân vương, của triều đình quân chủ, thân phận của tầng lớp thương nhân Việt
Nam không mấy khi sáng sủa, không chỉ bị xếp vào hạng cuối cùng trong bậc thang
xã hội “sĩ - nông - công - thương”, mà có khi còn phải hành nghề “bất hợp
pháp”, phải hoạt động lén lút trước sự “ruồng bố” của chính quyền.
Ngày nay, doanh nhân đã có một
chỗ đứng khá trang trọng với “Ngày của riêng mình” mà Đảng - Nhà nước và toàn
xã hội tôn vinh ngày Doanh nhân Việt Nam 13/10. Để có được vinh dự đó, họ phải
nỗ lực phấn đấu để khẳng định mình, khẳng định những giá trị được tạo nên trong
truyền thống dân tộc mà các thương nhân xưa - tiền bối của họ đã dày công hun
đúc.
Những câu chuyện kinh doanh
của cha ông, những triết lý và đạo đức nghề nghiệp mà tiền nhân lưu truyền cho
hậu thế là cả một pho lịch sử bằng vàng, cần được lần giở từng trang để suy ngẫm,
để định hướng cho sự thành công hôm nay và cho cả mai sau. Sách gồm 3 phần:
- Phần một:
Phác họa bức tranh chung, từ góc nhìn lịch sử tổng thể để vạch ra
một số vấn đề xuyên suốt trong tiến trình vận động của tầng lớp thương nhân.
- Phần hai:
Thương nhân trong tiến trình lịch sử, tập trung khắc họa diện mạo
tầng lớp thương nhân qua từng giai đoạn lịch sử với những nội dung có tính chất
bao quát hoặc các câu chuyện về cuộc đời, sự nghiệp của một số thương nhân điển
hình.
- Phần ba: Thương
nhân và giai thoại, từ trong kho tàng thư tịch cổ kim của đất nước, tuyển
chọn một số mẩu chuyện tiêu biểu về người buôn và nghề buôn, qua đó góp phần
soi sáng và đem lại cái nhìn đa chiều hơn về nghề nghiệp và tính cách của giới
thương nhân.
Trân trọng giới thiệu cùng bạn
đọc.
TRẦN THUẬN
Đăng nhận xét