Halloween là lễ hội hóa quỷ được
tổ chức vào ngày 31.10 hằng năm. Đây là lễ hội được tổ chức phổ biến tại các nước
phương Tây, châu Âu và hiện nay lễ hội này cũng đang được nhiều bạn trẻ ở Việt
Nam hưởng ứng.
Tên gọi "HALLOWEEN" bắt
nguồn từ thời Anh cổ xưa, và có nghĩa là "vào đêm trước Ngày lễ các
thánh". Ở phương tây, Halloween là lễ hội vui nhất trong năm và được coi
như một ngày tết đối với trẻ nhỏ. Trong ngày này, trẻ em được hóa trang thành
nhiều nhân vật thú vị, chơi những trò chơi truyền thống vô cùng hấp dẫn, vui nhộn.
LỊCH SỬ LỄ HỘI HALLOWEEN
Theo truyền thuyết của nước Ái
Nhĩ Lan (Ireland) thì từ ngữ “Jack-ó-lanterns” đến từ một người có tên là Jack.
Jack là một chàng thiếu niên đã chết nhưng linh hồn không được phép vào Thiên
Đàng vì lý do: lúc sống, anh ta vốn là một người tham lam, bủn xỉn, thường cất
giấu tiền bạc, keo kiệt không hề bố thí cho ai một chút gì. Thế nhưng anh ta lại
cũng không thể vào Địa Ngục vì lúc còn sống anh ta đã từng chơi đùa với ma quỷ,
nên quỷ không bắt anh.
Chuyện kể rằng: một hôm có con quỷ
đến quấy phá một vùng dân cư, chẳng may bị báo động, người ta đến cầu cứu các vị
tu sĩ đem các vật thánh đến “yểm” và “khóa các cửa” ra vào. Thế là con quỷ bị bắt
Jack đã nhận ra đó là con quỷ thường vui đùa với mình và Jack đã tìm cách gỡ vật
“yểm ma quỷ” mở đường cho quỷ chạy thoát.
Để đền ơn cứu mạng, quỷ hứa với
Jack là sẽ không bắt hồn Jack về Địa Ngục. Do đó, khi Jack chết vì một tai nạn,
hồn Jack bị Thiên Đường từ chối. Jack liền tìm đến Địa Ngục, nhưng quỷ không
cho vào vì lời hứa trước. Thấy Jack lạnh lùng khổ sở, quỷ bèn lấy một ít than hồng
ở Địa Ngục bỏ vào trong ruột một quả bí ngô và đưa cho Jack để sưởi ấm trên đường
trở lại trần gian. Để cho không khí thông vào nuôi lửa, Jack phải đục thủng quả
bí ngô và ánh lửa từ trong đã chiếu ra soi sáng nẻo đường lang thang của Jack.
Có lẽ Jack phải cầm đèn đi lang thang trên mặt đất cho đến ngày phán xét cuối
cùng của nhân loại.
Do đó, khi lễ hội halloween được
du nhập vào Mỹ, người ta sử dụng bí ngô để khắc mặt quỷ trang trí trong đêm diễn
ra lễ hội. Và ngày nay, lồng đèn bí ngô đã trở thành nét đặc trưng của lễ
Halloween trên khắp Thế giới.
Theo đó, lễ hội Halloween đã du
nhập vào nhiều quốc gia khác nhau trên Thế giới. Nhưng mỗi nước đều biến tấu lễ
hội Halloween cho riêng mình một chút nhằm tạo sự mới lạ, khác biệt.
Lễ hội Halloween là kết quả của
nhiều sự biến đổi trong hàng thế kỷ. Song giờ đây, các hoạt động trong lễ hội
Halloween không còn mang ý nghĩa tôn giáo mà mọi người đều coi đó là một lễ hội
vui chơi với những quả táo của lễ hội Pomona, con mèo đen của lễ hội Samhain và
những con ma, bộ xương của ngày lễ các thánh và các linh hồn.
NHỮNG PHONG TỤC TRONG LỄ HỘI HALLOWEEN
Đốt lửa: Người ta thường đốt lửa
trong lễ Halloween với hy vọng mặt trời sẽ lưu lại lâu hơn và luôn chiếu sáng
giúp cho mùa màng bộ thu. Bên cạnh đó, ánh sáng từ đống lửa sẽ giúp con người
tránh xa những linh hồn quỷ dữ.
Trang trí lồng đèn: Phong tục này
bắt nguồn từ Ireland, họ khắc khuôn mặt ma quỷ trên khoai tây, củ cải để xua đuổi
những linh hồn trong đêm. Khi lễ hội Halloween được du nhập vào Mỹ, ngừơi ta sử
dụng bí ngô để khắc mặt quỷ trang trí trong đêm diễn ra lễ hội. Và ngày nay, lồng
đèn bí ngô đã trở thành nét đặc trưng của lễ Halloween trên khắp thế giới.
Hóa trang: Đây là phong tục không
thể thiếu trong lễ Halloween. Từ người lớn đến trẻ nhỏ đều hóa trang thành những
phù thủ, ma quỷ, sinh vật siêu nhân, hoặc các nhân vật hoạt hình nổi tiếng...
Trick – or – treat – cho kẹo hay bị ghẹo: Đây là phong tục rất thú vị dành cho trẻ em ở các nước phương Tây. Sau
khi hóa trang, các bé sẽ đi gõ cửa từng nhà và nói câu
"trick-or-treat" (Nếu muốn chúng tôi không chơi xấu thì hãy đãi chúng
tôi cái gì đi) với chủ nhà. Tất nhiên không ai muốn bị "trick" nên
lũ trẻ thường xuyên được chủ nhà tiếp đón bằng kẹo và tiền xu.
Lấy táo: Táo là loại quả linh
thiêng được dùng để thờ cúng các vị thần linh. Do vậy đây không đơn giản chỉ là
một trò chơi, đây còn là một nghi lễ lấy may trong đêm Halloween. Có rất nhiều
hình thức liên quan tới táo như thì gọt vỏ táo, lấy táo trong thau nước, ...
theo đó ai gọt được vỏ táo càng dài thì càng sống lâu, ai lấy được nhiều táo
càng gặp nhiều may mắn.
Ý NGHĨA CỦA LỄ HỘI HALLOWEEN
Ý nghĩa giáo dục
Hành động và cuộc đời của Jack đã
trở thành kinh nghiệm để các bạn trẻ rút ra một bài học đó là: sống không nên
tham lam, bủn xỉn, keo kiệt, phải có lòng từ bi bác ái, giúp đỡ những kẻ khó
khăn.
Không lừa lọc, chơi đùa với ba quỷ.
Chơi đùa, giao du với ma quỷ sẽ dễ bị cám dỗ đi vào đường tối tăm và tội lỗi.
Qua câu chuyện của anh chàng Jack, một bài học cho các bạn trẻ đó là “ân đền,
oán trả” và “giữ lời hứa". Dù rằng sự “giữ lời hứa” này đã làm cho Jack
rơi vào thân phận cô hồn lang thang vất vưởng.
Ý nghĩa nhân bản
Phương Tây là những nước đi đầu
trong những tiến bộ khoa học kỹ thuật. Vậy tại sao các nước Âu, Mỹ vẫn dành một
ngày lễ hội cho người của “cõi Âm” mà đại diện là chàng Jack?
Truyền thống lễ hội Âu Mỹ đã dành
cho Jack một ngày. Một ngày được trở lại với cõi dương. Trong ngày đó, Jack có
thể sống vui chơi thoải mái, vì người sống đã hóa trang thành ma quỷ để linh hồn
Jack có chỗ trà trộn vào cho đỡ cô đơn. Đây là ý nghĩa nhân bản của lễ hội
Halloween.
Với ý nghĩa nhân bản này, ngày lễ
Halloween và Rằm tháng Bảy Âm lịch của nước ta có thể xem như là ngày hai cõi
Âm, Dương hội ngộ.
Lễ hội Halloween không chỉ mang lại
niềm vui mà còn ẩn chứa tính nhân văn và mang ý nghĩa giáo dục sâu sắc, là sợi
dây gắn kết các quốc gia trên Thế giới. Không chỉ riêng Thế giới, giới trẻ Việt
Nam cũng rất hào hứng hưởng ứng ngày lễ hội này. Bằng với sự sáng tạo của mình,
giới trẻ đã tạo ra những mùa Halloween đa dạng, nhiều màu sắc cùng với trò chơi
tập thể lành mạnh.
THÙY ANH
Ảnh Phan Hồng
Đăng nhận xét